st-pti: Thread: Re: dlaczego "wolności" a nie "swobody"

Potrafię wyobrazić sobie, na czym polega "naruszenie praw",
ale mam kłopot z wyobrażeniem sobie, na czym polega "naruszenie
wolności/wolności", a jeszcze bardziej "naruszenie swobody/swobód".
A jak brzmi oryginał?
MaciejS

sob., 31 sie 2019 o 12:53 Andrzej Dyżewski, pt ####@####.####
napisał(a):

> Tłumaczenie RODO/GDPR obfituje w nadużywanie liczby mnogiej słowa wolność,
> czyli WOLNOŚCI. Łącznie ok 90 wystąpień w tym znaczeniu.
>
>
>
> A tymczasem mamy w j. polskim słowo SWOBODA, które znaczenie lepiej brzmi
> w liczbie mnogiej niż wolność.
>
>
>
> Przykład nieudanego tłumaczenia
>
>
>
> +++++++++++
>
>
>
> RODO: Art. 30.  ust. 5. Obowiązki, o których mowa w […], nie mają
> zastosowania do przedsiębiorcy lub podmiotu zatrudniającego mniej niż 250
> osób, chyba że przetwarzanie, którego dokonują, może powodować ryzyko
> naruszenia praw lub WOLNOŚCI osób, których dane dotyczą, nie ma charakteru
> sporadycznego lub obejmuje szczególne kategorie danych osobowych, […].
>
>
>
> +++++++++++
>
>
>
> Akty prawne mają dużą moc wykoślawiania natury języka. Niedawno pisaliśmy
> o RAMIE programowej. Teraz znowu te nieszczęsne WOLNOŚCIE.
>
>
>
> Czy takie wzorce można jakoś korygować? Jakie procedury?
>
>
>
> //ady
>
>
>


-- 

http://mmsyslo.pl/
Inicjatywa: http://godzinakodowania.pl/
Konkurs: http://www.bobr.edu.pl/

Oryginał

 

Art. 30. Par  5.The obligations referred to in paragraphs […] shall not apply to an enterprise or an organisation employing fewer than 250 persons unless the processing it carries out is likely to result in a risk to the rights and freedoms of data subjects, the processing is not occasional, or the processing includes special categories of data as referred to in […]  or personal data relating to criminal convictions and offences referred to in Article […].

 

 

From: Maciej M. Sysło ####@####.#### 
Sent: Saturday, August 31, 2019 1:10 PM
To: ST PTI
Subject: Re: [st-pti] dlaczego "wolności" a nie "swobody"

 

Potrafię wyobrazić sobie, na czym polega "naruszenie praw", 

ale mam kłopot z wyobrażeniem sobie, na czym polega "naruszenie wolności/wolności", a jeszcze bardziej "naruszenie swobody/swobód".

A jak brzmi oryginał?

MaciejS

 

sob., 31 sie 2019 o 12:53 Andrzej Dyżewski, pt ####@####.#### napisał(a):

Tłumaczenie RODO/GDPR obfituje w nadużywanie liczby mnogiej słowa wolność, czyli WOLNOŚCI. Łącznie ok 90 wystąpień w tym znaczeniu. 

 

A tymczasem mamy w j. polskim słowo SWOBODA, które znaczenie lepiej brzmi w liczbie mnogiej niż wolność.

 

Przykład nieudanego tłumaczenia

 

+++++++++++

 

RODO: Art. 30.  ust. 5. Obowiązki, o których mowa w […], nie mają zastosowania do przedsiębiorcy lub podmiotu zatrudniającego mniej niż 250 osób, chyba że przetwarzanie, którego dokonują, może powodować ryzyko naruszenia praw lub WOLNOŚCI osób, których dane dotyczą, nie ma charakteru sporadycznego lub obejmuje szczególne kategorie danych osobowych, […].

 

+++++++++++

 

Akty prawne mają dużą moc wykoślawiania natury języka. Niedawno pisaliśmy o RAMIE programowej. Teraz znowu te nieszczęsne WOLNOŚCIE. 

 

Czy takie wzorce można jakoś korygować? Jakie procedury?

 

//ady

 



-- 

http://mmsyslo.pl/
Inicjatywa: http://godzinakodowania.pl/
Konkurs: http://www.bobr.edu.pl/

Szanowni Koledzy,

mimo, iż absolutnie nie czuję się kompetentny do wypowiadania się w kwestiach językowych, to jednak, kiedy mnie coś wyraźnie "zaboli", odruchowo reaguję.

Otóż - moim zdaniem - nie ma czegoś takiego jak "WOLNOŚCIE". Są, i owszem, "WOLNOŚCI" (zob. np. Słownik poprawnej polszczyzny pod red. Witolda Doroszewskiego, wyd. PWN, Warszawa 1976, str. 879, albo Słownik ortograficzny, wyd. PWN Warszawa 2007, str. 388). Może się zdarzyć, że "wolność" może w pewnych sytuacjach stanowić synonim "swobody". "Swobody obywatelskie" i "wolności" (nie "wolnoście"!!!) obywatelskie" w moim przekonaniu mogą być interpretowane podobnie. Powracając jednak do liczby mnogiej - nie zawsze rzeczowniki w liczbie mnogiej da się odpowiednio wyrazić. Dopiero kontekst pozwala zrozumieć o co chodzi. Przykłady słów takich jak armia, bateria, kompania, konstytucja, bestia kiedyś w liczbie mnogiej wyrażało się odpowiednio (w dopełniaczu): armij, bateryj, kompanij, konstytucyj, bestyj, a dzisiaj odpowiednio: armii, baterii, kompanii, konstytucji, bestii, a w mianowniku armie, baterie, kompanie, konstytucje, bestie. Np. w Warszawie mamy Plac Konstytucji, ale nie wiemy - jednej, czy kilku? Kto nie wie, niech sobie wyinterpretuje z treści tablicy informacyjnej, którą za Wikipedią pokazuję poniżej.

Czy jednak wolność i swoboda są synonimami? To zależy. Jest taka piosenka "Wolność" grupy Boys, której refren brzmi: "Niech żyje wolność, wolność i swoboda, niech żyje zabawa i dziewczyna młoda..." 😊; użycie „wolność i swoboda” wskazuje, że zdaniem grupy Boys różnica między wolnością a swobodą jednak jakaś jest. I ja się z tym zgadzam. Siła rażenia disco-polo ze zrozumiałych względów jest zdecydowanie większa niż treści jakichś starych papierowych słowników.

Na koniec tej obszernej dygresji: uważam, że w takim, jak nasze, społeczeństwie egalitarnym, powinniśmy używać właśnie pojęcia swobód obywatelskich.

A co do nazwy Placu Konstytucji w Warszawie, to na narożniku budynku przy Placu Konstytucji 6 znajdujemy taką tablicę (fragment zdjęcia - źródło: Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Plac_Konstytucji_w_Warszawie):

####@####.#### ####@####.####

A więc, czy to plac jednej Konstytucji (z dokumentów dostępnych łatwo na portalu um.warszawa.pl wynika, że tej z 1952 roku), czy wszystkich dotychczasowych Konstytucji (po dawnemu Konstytucyj)?



Tablica znajduje się dokładnie pod współrzędnymi pokazanymi obok. Z pewnością jednak nie jest to koniec historii… ☹

Pozdrawiam,

Kajetan Wojsyk





-----Original Message-----
From: Andrzej Dyżewski, pt ####@####.####
Sent: Sunday, September 1, 2019 12:10 AM
To: 'ST PTI' ####@####.####
Subject: RE: [st-pti] dlaczego "wolności" a nie "swobody"



Ustawy w ogóle w większości przedkładają mało czytelne WOLNOŚCIE nad o wiele bardziej czytelne SWOBODY.



Dlaczego, to nie wiem, bo dla mnie to synonimy. W konstytucji RP 1997 swoboda występuje 2 razy, wolność i pokrewne ok 80 razy.



Ponieważ są to hasła z natury imponderabiliów, trudno o dyskusję.



https://pl.wikipedia.org/wiki/Wolno%C5%9Bci_obywatelskie



GNU GPL też przedkłada niezręczne "wolnoście"  nad czytelne swobody



https://pl.wikipedia.org/wiki/GNU_General_Public_License



//ady



-----Original Message-----

From: Marcin Cieslak ####@####.####

Sent: Saturday, August 31, 2019 1:53 PM

To: ST PTI

Subject: Re: [st-pti] dlaczego "wolności" a nie "swobody"



On Sat, 31 Aug 2019, Andrzej Dyżewski, pt wrote:



> Tłumaczenie RODO/GDPR obfituje w nadużywanie liczby mnogiej słowa

> wolność, czyli WOLNOŚCI. Łącznie ok 90 wystąpień w tym znaczeniu.



---

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (z roku 1997):



Rozdział II

WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA



Art. 30.



Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.



Art. 31.



1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.



2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.



3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.



---



Ciekawy zabieg stylistyczny w artykule 30, ale dalej forma nie pozostawia wątpliwości.





---

ST-PTI. Lista dyskusyjna Sekcji Terminologicznej PTI.

Archiwum publiczne listy: http://lists.tldp.org/go.to?list=st-pti

---